หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก
เดลินิวส์
© ASSOCIATED PRESS หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก
เนื่องด้วยความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีด้านการผ่าตัด ทำให้ประสิทธิภาพการผ่าตัดทางเลือกโดยทำให้บาดเจ็บน้อยได้รับความนิยมอย่างสูง การพัฒนาระบบคอมพิวเตอร์และหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดได้รับการพัฒนาเพื่อเอาชนะข้อจำกัดด้านความสามารถของมนุษย์ การพัฒนาของหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด เริ่มจากระบบทางอุตสาหกรรมที่ใช้หุ่นยนต์ช่วยในการทำงานในที่เสี่ยงภัย เช่น บริเวณที่มีกัมมันตภาพรังสีใต้มหาสมุทร หรือแม้กระทั่งในอวกาศ
สำหรับทางการแพทย์บางครั้งศัลยแพทย์ไม่สามารถเข้าไปทำงานได้ทุกที่ เช่น บริเวณแนวหน้าของสงคราม หรือบริเวณทุรกันดารที่ต้องการศัลยแพทย์อย่างเร่งด่วน ทำให้มีการคิดค้นและริเริ่มการผ่าตัดทางไกลโดยใช้ศัลยแพทย์ควบคุมการทำงานของหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด
หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดถูกนำมาใช้ในทางการแพทย์เมื่อปี ค.ศ. 1985 ในชื่อ PUMA (พูมา) โดยใช้ในการเจาะชิ้นเนื้อสมอง ต่อมาปี ค.ศ. 1988 ดร.นาธาน จากมหาวิทยาลัยอิมพีเรียลแห่งลอนดอน ได้พัฒนาหุ่นยนต์ Probot ขึ้น เพื่อช่วยในการผ่าตัดผู้ป่วยต่อมลูกหมากโต หลังจากนั้นได้มีการพัฒนาหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดมาอย่างต่อเนื่อง
ปัจจุบันหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดได้นำระบบ Da Vinci และระบบควบคุมการเคลื่อนไหว AESOP และ ZEUS มาใช้ ทำให้การผ่าตัดด้วยกล้องมีประสิทธิภาพมากขึ้น เช่น การเคลื่อนไหวของเครื่องมือในการผ่าตัดส่องกล้องธรรมดาสามารถหมุนได้ 4 ทิศทาง ขณะที่การผ่าตัดโดยใช้หุ่นยนต์สามารถหมุนเครื่องมือได้ถึง 7 ทิศทาง ซึ่งเป็นประโยชน์ในการแก้ไขความผิดปกติได้อย่างแม่นยำ ประกอบกับเป็นกล้องที่สามารถทำให้ศัลยแพทย์มองเห็นภาพเป็น 3 มิติได้ และมือของหุ่นยนต์ยังสามารถช่วยลดการมือสั่นจากการเมื่อยล้าจากการผ่าตัดของศัลยแพทย์ได้
อย่างไรก็ตาม หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดยังมีข้อเสียอยู่บ้าง ได้แก่ หุ่นยนต์มีราคาแพง ค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาสูง และศัลยแพทย์ที่ใช้งานต้องได้รับการฝึกฝนจนเชี่ยวชาญ และที่สำคัญคือ ศัลยแพทย์จะขาดความรู้สึกอ่อน-แข็งจากการสัมผัสเนื้อเยื่อที่เป็นโรคกับเนื้อเยื่อปกติ อันเป็นผลจากการใช้งานหุ่นยนต์
ในปีนี้คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล เตรียมนำหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดรุ่น Da Vinci SI ซึ่งเป็นหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดรุ่นล่าสุดจากประเทศสหรัฐอเมริกา มาช่วยในการผ่าตัดรักษาโรคต่าง ๆ โดยที่ตัวหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดทั้งระบบจะประกอบไปด้วย ตัวหุ่นยนต์มี 4 แขน
แขนที่ 1 ช่วยในการถือกล้อง แขนที่ 2 และ 3 ช่วยในการตัด ผูก ตลอดจนเย็บเนื้อเยื่อ และแขนที่ 4 ช่วยในการดึงรั้งเนื้อเยื่อเสริมการผ่าตัด ส่วนกล้องของหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดรุ่นนี้เป็นกล้องแฝดเพื่อช่วยให้ศัลยแพทย์เห็นภาพเสมือนจริง 3 มิติ สุดท้ายเป็นคอนโซลควบคุมหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด
โดยทั่วไปจะพบว่าบทบาทของหุ่นยนต์นำมาใช้ผ่าตัดโรคต่าง ๆ ได้หลากหลายในทางศัลยกรรม สูตินรีเวชกรรม หรือแม้กระทั่งระบบหู คอ จมูก เมื่อการใช้หุ่นยนต์แพร่หลายมากขึ้นในปัจจุบันกับการช่วยผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมาก การผ่าตัดต่อมลูกหมากออกทั้งหมด จึงกลายเป็นวิธีมาตรฐานวิธีหนึ่งที่นิยมใช้โดยมีข้อบ่งชี้ เช่น มะเร็งต่อมลูกหมากยังอยู่ในตัวต่อม และผู้ป่วยมีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรงพอต่อการผ่าตัดส่วนการผ่าตัดในผู้ป่วยมะเร็งต่อมลูกหมาก มีหลายวิธี เช่น
1. การผ่าตัดแบบเปิด
2. การผ่าตัดโดยใช้กล้องส่องผ่านผนังหน้าท้อง
3. การผ่าตัดโดยมีหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดโดยใช้กล้องผ่านหน้าท้อง
การผ่าตัดโดยการเปิดหน้าท้องนั้น มีการใช้วิธีการนี้ลดน้อยลง เพราะกายวิภาคตำแหน่งของต่อมลูกหมากอยู่ภายใต้อุ้งเชิงกราน ทำให้การผ่าตัดเป็นไปได้ยากลำบาก นอกจากนี้ยังมีเส้นเลือดและเส้นประสาทจำนวนมาก
และที่สำคัญคือเส้นประสาทที่ควบคุมการแข็งตัวของอวัยวะเพศชาย ซึ่งการผ่าตัดวิธีนี้อาจทำอันตรายต่อเส้นประสาทนี้ได้ แต่ในรายที่มีมะเร็งระยะสามหรือเป็นกลุ่มเสี่ยงต่อการกระจายของมะเร็ง เราอาจจำเป็นต้องตัดเส้นประสาทไปด้วยเลย ซึ่งมีผลต่อการกลั้นปัสสาวะหลังผ่าตัดได้ ต่อมามีการพัฒนาระบบเส้นใยนำแสงอย่างรวดเร็ว ทำให้การผ่าตัดด้วยกล้องส่องผ่านผนังหน้าท้องทำได้ดีมากขึ้น มองเห็นภาพชัดเจนขึ้น การผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมากจึงทำได้ซับซ้อนละเอียดมากขึ้น เห็นกล้ามเนื้อหูรูดและเส้นประสาทได้อย่างชัดเจน ทำให้การบาดเจ็บของอวัยวะเหล่านี้น้อยลงมาก
ต่อมาได้เริ่มมีการพัฒนาหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดมาใช้ ทำให้การเห็นภาพเสมือนของจริงด้วยตาเปล่า เพราะเป็นภาพ 3 มิติ และเครื่องมือที่เจาะผ่านหน้าท้องทำหน้าที่คล้ายข้อมือมนุษย์ ซึ่งเข้าทำงานในโพรงอุ้งเชิงกรานได้อย่างดี การดูแลและระมัดระวังกล้ามเนื้อหูรูดและเส้นประสาทเป็นไปได้อย่างดีเลิศ ส่งผลให้ผู้ป่วยหลังผ่าตัดกลั้นปัสสาวะได้ และอวัยวะเพศฟื้นตัวกลับมาได้ดีและรวดเร็ว จะเห็นว่าข้อดีของหุ่นยนต์มาใช้ช่วยผ่าตัดมีมากมาย แต่อย่างไรก็ตามมีข้อเสียซึ่งเป็นปัญหาต่ออย่างมาก คือ เรื่องราคา เพราะเป็นเทคโนโลยีระดับสูง และนำเข้าจากสหรัฐอเมริกา ทำให้การผ่าตัดมีราคาสูงหลายแสนบาทในผู้ป่วยแต่ละคน ซึ่งยังเป็นปัญหาที่ต้องได้รับการแก้ไขต่อไปในอนาคต เช่น การพัฒนาเทคโนโลยีของไทยเอง
ยังมีเรื่องน่ารู้เกี่ยวกับโรคของต่อมลูกหมากอีกมาก และในโอกาสอันใกล้นี้ หน่วยศัลยศาสตร์ระบบปัสสาวะ ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ได้จัดงานสัปดาห์แห่งการแก้ไขและให้คำปรึกษาปัญหาต่อมลูกหมากเพื่อประชาชน ครั้งที่ 4 ในวันที่ 9 พฤศจิกายน 2557 จึงขอเชิญผู้ที่สนใจลงทะเบียนเข้าร่วมงานได้ที่เบอร์โทรศัพท์ 09-3859-5401 โดยไม่มีค่าใช้จ่ายใด ๆ เพิ่มเติม
ผศ.นพ.วิสูตร คงเจริญสมบัติ
หน่วยศัลยศาสตร์ระบบปัสสาวะ ภาควิชาศัลยศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
ค้นหา [อุปกรณ์แปรรูปอาหารทั้งหมด] [เครื่องบดอาหาร-เครื่องบดต่างๆ] [เครื่องบดพริกแกง ขนาดใหญ่ เครื่องบดสมุนไพร เครื่องบดเครื่องแกง เครื่องบดอาหารชนิดเปียก] [เครื่องบดพริกแกง ขนาดกลาง เครื่องบดอาหารเปียก/เครื่องบดอาหารแห้ง] [เครื่องบดอาหารผง ขนาดใหญ่ เครื่องบดชนิดผง เครื่องบดเครื่องเทศ เครื่องบดพริกแห้งผง เครื่องบดสมุนไพรผง] [เครื่องโม่ ขนาดเล็ก เครื่องบดยา เครื่องบดละเอียด เครื่องบดอาหารผง เครื่องโม่บดยาผง] [เครื่องบดละเอียดต่อเนื่องสเตนเลส เครื่องบดเครื่องเทศผง] [เครื่องบดอาหารสเตนเลส เครื่องบดเนื้อ เครื่องบดหมู เครื่องบดโครงไก่สเตนเลส] [ตู้อบลมร้อน ตู้อบลมร้อนไฟฟ้า ตู้อบลมร้อนแก๊ส ตุ้อบลมร้อนอินฟราเรด ตู้อบลมร้อนอัตโนมัติ ตู้อบแก๊ส เตาอบแก๊ส เตาอบไฟฟ้า] [เครื่องปั่นแยกกาก เครื่องสลัดน้ำมัน เครื่องสลัดน้ำผลไม้ เครื่องแยกกาก] [กระทะกวนมาตรฐาน กระทะกวนชั้นเดียว กระทะกวนผสม] [เครื่องอบอาหาร ถังเคมี ถังผสมอาหาร ถังผสม เครื่องผสม ถังกวนผสม เครื่องผสมครีม และเครื่องผสมอาหารสัตว์] [เครื่องคั้นน้ำแยกกากแยกน้ำ-เครื่องคั้นกะทิเกลียวอัด เครื่องคั้นไฮโดรลิค] [เครื่องคั้นน้ำผลไม้ เครื่องคั้นน้ำกะทิ เครื่องคั้นกะทิ เครื่องคั้นน้ําผลไม้ เครื่องคั้นน้ํากะทิ เครื่องปั่นแยกกาก] [เครื่องขูดมะพร้าว เครื่องขูดเนื้อผลไม้] [เครื่องกะเทาะกะลา] [เครื่องผสมอาหาร-เครื่องผสมยาทรงลูกเต๋า เครื่องผสมแป้ง] [ถังปั่นบดย่อยอเนกประสงค์ เครื่องปั่นน้ำผลไม้ ถังปั่นน้ำผลไม้ เครื่องปั่นผลไม้แยกกาก เครื่องปั่นน้ําผลไม้ เครื่องปั่นผลไม้ เครื่องปั่นอาหาร เครื่องปั่นพริก เครื่องปั่น] [เครื่องบดข้าวโพด] [ตู้อบลมร้อน เครื่องทอด เครื่องผสมอาหารต่างๆ เครื่องกวนและตู้อบแก๊ส] [เตาอบแห้งเมล็ดพืช เตาอบแก๊ส เตาอบแห้งสมุนไพร] [เครื่องผสมอาหาร เครื่องผสมผงแห้งทรงลูกเต๋า เครื่องผสมแป้งผง เครื่องผสมแป้งแห้ง เครื่องผสม] [เตาอบแก๊สขนาดกลาง เตาอบ เครื่องอบแห้ง เครื่องอบลมร้อน ราคาประหยัด] [เครื่องย่อยใบไม้ เครื่องย่อยไม้ เครื่องย่อยกิ่งไม้] [เครื่องเคลือบคาราเมล เครื่องเคลือบลมร้อน เครื่องเคลือบน้ำตาล] [เครื่องหั่นตะไคร้ เครื่องหั่นผัก เครื่องสไลด์ผัก เครื่องสับกระเทียม] [เครื่องปอกเปลือกมะพร้าว เครื่องปอกมะพร้าว เครื่องดึงใยมะพร้าว] [เครื่องรีดแป้งขนมปัง] [เครื่องนึ่งฆ่าเชื้อ เครื่องนึ่ง หม้อนึ่งความดันไอน้ํา เครื่องนึ่งขวด หม้อนึ่งความดัน] [เครื่องคั่ว เครื่องคั่วพริก เครื่องคั่วหมูหยอง เครื่องคั่วเกาลัด] [เครื่องอบ เครื่องทอด เครื่องกวนผสม ถังกวนผสมและกลั่น] [เครื่องบดพริก] [เตาอบแห้งเมล็ดพืช] [เครื่องเหวี่ยงแยกน้ำ เครื่องสลัดน้ำผัก เครื่องสลัดน้ำมัน เครื่องแยกกาก] [เครื่องพาสเจอร์ไรซ์น้ำผลไม้ เครื่องพาสเจอร์ไรซ์น้ำผลไม้ ถังพาสเจอร์ไรซ์ เครื่องพาสเจอร์ไรซ์] [เครื่องปอกมะพร้าว เครื่องปอกเปลือกมะพร้าวและเครื่องปอกใยมะพร้าว] [เครื่องผสมแป้งเครื่องนวดแป้ง 2 แขน][กระทะกวนผสม 2 ชั้น กระทะกวนผสม กะทะกวนผสม กระทะกวนผสมอาหาร] [น้ำมันมะพร้าวบริสุทธิ์] [เตาย่างไร้กลิ่นเขม่าถ่าน เตาอบขนมปัง เตาอบเค้ก เตาอบเค้กกล้วยหอม เตาอบแก๊ส เตาอบไฟฟ้า เตาอบลมร้อน เครื่องอบแห้ง เครื่องอบขนม เครื่องอบลมร้อน เครื่องทำขนม เตาอบแก๊ส เตาอบขนมปังปอนด์ เตาอบเบเกอรี่ เตาอบขนม เตาอบ gas baking oven] [เครื่องออกกำลังกาย] [กลุ่มสีมุกเหลือบพิเศษ] [เครื่องกระตุ้นนวดไฟฟ้า] [เครื่องบรรจุ เครื่องซีลปากถุง เครื่องซีลบรรจุสุญญากาศ เครื่องซีลปากถุงสุญญากาศ เครื่องบรรจุสุญญากาศ เครื่องซีลถุง เครื่องปิดปากถุง เครื่องซีลสุญญากาศ] [อื่นๆ]